Hatay Kırıkhan’a bağlı Barbaros Mahallesi’nde ağır bir yoksullukla boğuşan aileler, ilkokul çağındaki kız çocuklarını aylık 650 - 3 bin TL arasında bir ücretle zengin ailelere hizmetli olarak veriyor

Hürriyet'ten Zeynep Bilgehan'ın haberine göre; Hatay Kırıkhan'da aileler ilkokul çağındaki kız çocuklarını aylık 650 - 3 bin TL arasında bir ücretle zengin ailelere hizmetli olarak veriyor. Mahalleye girer girmez bizi önce derin bir yoksulluk karşılıyor; yıkık evler, bozuk yollar, zayıflıktan kemikleri sayılan atlar, kedi ve köpekler... Sakinleri bize önce şüpheli gözlerle bakıyor.

Çünkü yıllardır Roman oldukları için toplum tarafından  ‘görmezden gelinme’ye alışıklar... Bulunduğumuz yer, Hatay’ın Kırıkhan ilçesine bağlı Barbaros Mahallesi. Türkiye’de  2 ila 5 milyon arasında Roman yaşıyor. Hatay, nüfusa oranla en yoğun yaşadıkları illerden.

Yaklaşık 100 bin kişiden oluşan Roman nüfusu, Kırıkhan ilçesinde beş mahalleye dağılmış. Hatay Roman, Abdal ve Domlar Birliği Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Başkanı Veysel Toplar’ın verdiği bilgiye göre Horasan’dan gelen dedeleri önce Hatay’ın köylerine yerleşmiş.

Ardından Kırıkhan’a göç etmiş. Eskiden çadırlardan oluşan 12 bin nüfuslu Barbaros Mahallesi’nin de yüzde 95’ini Roman gruplar oluşturuyor. Yıllardır yoksulluk ve imkânsızlıklarla mücadele eden mahalle sakinlerinin geçim kaynakları hurdacılık, zurnacılık ve kendi anlatımlarına göre ‘kız çocuklarını ağalara hizmetli vermek’. Yani ailelerin kız çocuklarını, ilkokul ikinci veya üçüncü sınıftan sonra okuldan alıp Türkiye’nin dört bir yanındaki varlıklı ailelere ‘hizmetli’ olarak göndermesi..

‘İSYAN EDİYORUZ

Mahallenin anlattığı bu konuyla ilgili detaylı bilgileri Veysel Toplar’dan dinliyoruz: “Mahallede, ‘alışverişçi’ denen aracılar var. Kızları alıp Hatay içindeki ilçelere veya başka illere yollarlar. Son 10 yıldır bir ‘aracı’ var. Çocuk başına 400 lira alır. Tek seferde Gaziantep’e beş, altı kız götürdüğünü bilirim. Bu sayede arabasını yeniledi... Ailelerse, kızların yaşına ve becerisine göre 650 ila 3 bin lira arasında para alır.

Kızlar, gittikleri evde ya çocuk bakar ya temizlik yapar.” Toplar, bu durumun en az 20 yıldır devam ettiğini ama azaltmaya çalıştıklarını söylüyor: “Aile, komşusunun kızını hizmetli verip sonra araba yenilediğini görünce kendi çocuğunu vermeye niyetleniyor, “Çocuğumu niye okutayım, öğretmen, savcı mı olabilecek ki” diye düşünüyor... Benim yedi kız kardeşim var; en büyüğü hariç hepsi ‘hizmetli’ gitti.

Bir kız kardeşim İstanbul’da dört sene kaldı; bir ev parası toparladı. Rahmetli annem de kız alıp götürürmüş. Geçmişe sünger çekip yeni sayfa açmak istiyoruz. Kızlar gittikleri evde her türlü şiddet ve istismara da maruz kalıyor. Bu düzene isyan ediyoruz. Kızlarını göndermekten memnun olan ailelere de tepkiliyiz.

‘AYRIMCILIK...

Yıllardır ayrımcılıkla mücadele ediyoruz. Başkalarıyla iç içe yaşar ama kimliğimizi daima saklardık. Başımıza iş geldiğinde karakola gidemez, derdimizi anlatmazdık. Hor görülürdük. Bu durumu kırmak, kendi ayaklarımız üzerinde olabilmek için çalışıyoruz. Çocuklarımızın eğitimi için de mücadele diyoruz. Hiç okula gitmeyen 110 çocuğun 85’i artık okullu. Devamsızlığı olanları araştırıyor çözüm arıyoruz.

BİR ARACI GELDİ BENİ ALDI 8 YAŞINDAYDI

- Çoçukluğunu ‘ağa hizmetlisi’ olarak geçirmek zorunda kalanlardan biri Veysel Toplar’ın eşi 40 yaşındaki Selma Toplar. Selma Toplar, beş çocuklu bir aileye doğdu. Çiftçi babası öldükten sonra annesi geçim sıkıntısına girince bir gün eve ‘aracı’ geldi.... Devamını Selma anlatıyor:

“Recep Amca vasıtasıyla ablamla birlikte bölgenin zengin ailelerine ‘hizmetli’ verildik. Ben ikinci sınıfa gidiyordum. Sekiz yaşındaydım. İstanbul’a gittim. Ablam 10 yaşındaydı, o Reyhanlı’da çiftliğe gitti. İstanbul’daki ailenin yanında 10 yıl kaldım.

Ben şanslıydım, bana kötü davranmadılar. Ailenin bir kızları vardı. İlk karşılaşmamızı çok iyi hatırlıyorum. Ayağımda naylon ayakkabı vardı. Ben içeri girer girmez ‘Anne, Selma’ya bir ayakkabı alalım...’ dedi. Götürdüler beni, kıyafet aldılar, okula yazdırdılar. İki yıl daha okuyup ilkokulu bitirdim